Türkiye'nin PISA araştırmalarıdaki sonuçlarının kötü gelmesi üzerine MEB, PISA soruları ile benzerlik gösteren ve bugün yeni nesil soru olarak bilinen beceri temelli sorulara geçiş yaptı. 2018 Lgs ile beraber hayatımıza giren yeni nesil soruları, "beceri temelli soru" olarak adlandırmak daha doğru aslında. Yeni nesil(beceri temelli) sorular öğrencilere 21. yüzyıl becerileri çerçevesinde "üst düzey düşünme becerileri"ni kazandırmayı amaçlayan sorulardır. Yeni nesil sorular bizde LGS ile birlikte değerlendirildiği için bu yönü neredeyse hiç gündeme gelmemektedir.
     21. yüzyıl becerileri çerçevesinde öğrencilere kazandırılması amaçlanan birçok düşünme becerisi bulunmaktadır. " Okuma & anlama, analitik & eleştirel & yaratıcı düşünme, akıl yürütme, mantık & muhakeme, görsel/tablo/grafik okuma & yorumlama, hızlı düşünme, problem çözme, karar verme, bilgiyi transfer etme, dikkat & odaklanma, iletişim, somutlama, matematiksel modelleme, bilimsel süreç becerileri..." Bu becerilerin tamamı yeni nesil soru olarak adlandırdığımız beceri temelli sorularda öğrencinin karşısına çıkmakta ve öğrenciler bu düşünme becerilerinden ölçme & değerlendirmeye tabi tutulmaktadırlar.
     Peki, soru bankalarında, denemelerde ve LGS'de yeni nesil(beceri temelli) sorulardan sorulumlu tutulan öğrencilere bu soruları çözebilmeleri için edinmeleri / kullanmaları gereken "düşünme becerileri" ile ilgili gerekli eğitimler veriliyor mu? Halihazırdaki tabloya baktığımızda her ne kadar yeni nesil sorulara geçiş yapılsa da uygulamalar TEOG sistemindeki eğitimlerin devam ettiğini gösteriyor. Malesef eğitim sistemimizin hiçbir aşamasında öğrencilere düşünme becerilerini kazandırmaya yönelik eğitim verilmemekte, buna karşılık öğrenciler yoğun bir şekilde bu sorulara maruz bırakılmaktadır. Öğrencilerin çok büyük çoğunluğu yeni nesil soruların ne olduğunu, neyi ölçtüğünü, bu soruları çözebilmek için ne gibi becerilerin gerekli olduğunu ve bu becerileri nasıl kazanabileceklerini dahi bilmiyorlar.
     Yeni nesil(beceri temelli) sorulara geçiş yapılmasının üzerinden 4 yıldan fazla bir süre geçmiş olmasına rağmen eğitim sisteminin bu soru tarzına uygun olarak kendini yenileyemediğini görüyoruz. Buna karşılık öğrencilerin verilmeyen bir eğitimden ölçme & değerlendirmeye tabi tutulduğunu, bunun da öğrenciler, öğretmenler, veliler ve eğitim kurumları üzerinde bir baskı ve çaresizlik oluşturduğunu görüyoruz. Bu sorunun kısa sürede çözümü çok da mümkün gibi görünmüyor malesef. Yine de başta MEB olmak üzere tüm eğitim camiasının bu sorunun çözümü için işbirliği yaparak çözüm yolları aramaya/üretmeye çalışması gerekmektedir.